Transformatie in de samenleving

Een transformatief proces is (vaak) een ontroerend en inspirerend proces. Mensen leren zichzelf en anderen op een nieuwe manier kennen die tot meer verbinding, harmonie en mogelijkheden leidt. Het is begrijpelijk dat mensen daar op persoonlijk niveau vervuld van zijn. Om een transformatie op het niveau van een samenleving te realiseren is meer nodig. 

Bewust organiseren van een transformatief proces

Om transformatie effectief in te zetten om hardnekkige conflicten op te lossen is het nodig te begrijpen wat er gebeurt in een transformatief proces. Alleen dan is het mogelijk een proces te ontwerpen en voor de situatie passende werkvormen in te zetten. Transformatie is niet af te dwingen, maar wel te organiseren. Het ontstaan van inzichten en nieuwe mogelijkheden wordt niet aan het toeval overgelaten, maar er worden gesprekssituaties gecreëerd, vragen te berde gebracht en eventueel uitleg gegeven, zodat partijen in staat gesteld worden hun aannames te onderzoek en te transformeren. 

Betrekken van achterbannen

In de kern vindt de Transformatieve Dialoog plaats in werkvormen waarin vertegenwoordigers van conflictpartijen deelnemen. Het is mogelijk meerdere sessies te organiseren, maar in de meeste gevallen is het ondoenlijk om alle leden van een conflictpartij deel te laten nemen. Dan is het belangrijk om de resultaten van het proces te verbinden en borgen in de betrokken gemeenschappen. Dit betekent dat succesvolle transformatieve dialogen in kleinere groepen op de een of andere manier overgebracht moeten worden naar andere leden van betreffende conflictpartijen. Om dat te kunnen doen moeten de vertegenwoordigers zich bewust worden van het proces dat ze doorgemaakt hebben en moeten ze getraind worden in het voeren van een transformatieve dialoog voeren met hun achterban. 

Transformatief leiderschap

Om op samenlevingsniveau effect te hebben moeten deelnemers in transformatieve werkvormen niet alleen zelf tot een nieuw inzicht komen, maar ook begrijpen hoe dat heeft plaatsgevonden en hoe zij hun eenzelfde gesprek met hun achterban kunnen hebben. Veel bestaande methoden en werkvormen leiden tot waardevolle en inspirerende sessies, maar kampen vervolgens met een wegebbend effect doordat de achterbannen niet in transformatieve zin betrokken worden. De achterbannen krijgen misschien wel iets te horen van de ervaringen van de deelnemers, maar als dat een verslag is van diens mooie ervaring, dan heeft dat geen transformatieve impact op de niet-deelnemers. Kortom, voor een stabiel effect op samenlevingsniveau is transformatief leiderschap nodig. 

Borging van transformatie

De volgende strategieën bevorderen de borging van resultaten uit een transformatief proces:

• Meerdere sessies met verschillende vertegenwoordigers van conflictpartijen;
• Deelnemers aan sessies maken afspraken over de wijze waarop zij het transformatieve proces met hun achterban delen;
• Bepaalde actiepunten die verbonden zijn aan nieuwe toekomstscenario’s worden vastgelegd in politieke besluitvorming (of private overeenkomsten);
• Vormen van de Transformatieve Dialoog worden ingebed in instituties als onderwijs, rechtspraak, politiek, gemeenschappen et cetera (zodat de bekendheid met dergelijke processen toeneemt en ze als ‘normaal’ worden beleefd).

Advies over jouw opgave

Wil je van gedachten wisselen over de aanpak van jouw opgave, neem dan hier contact op.