Voorbeeld: Creërend luisteren bevordert samenwerking

Twee onderwijsinstellingen (A en B) hebben al eerder gepoogd om gezamenlijke colleges te organiseren, maar dat mislukte vanwege praktische zaken als verschillen in roosters en lesduur. Nu wordt een nieuwe poging gedaan. Een collega in het gezamenlijke projectteam beoordeelt alle nieuwe ideeën steevast als kansloos. Hij was ook betrokken geweest bij de eerdere mislukte poging en luistert duidelijk door een filter “dit lukt toch niet”. Zelfs als onderwijsinstelling B aangeeft dat ze bereid zijn hun rooster aan te passen, gelooft hij niet dat ze dat echt zullen doen. Dat onderwijsinstelling B bovendien had gezegd dat ze de lesduur ook wilden aanpassen, had deze collega niet eens meer gehoord (zijn filter heeft dat ‘weggefilterd’).

Bewust kiezen voor een filter

Omdat de projectmanager de medewerking van deze collega nodig heeft, gaat zij met hem in gesprek. De projectmanager vindt deze collega inmiddels cynisch, maar zij is zich ervan bewust dat dit een interpretatie en een filter is. Zij neemt zich voor te luisteren door een constructief filter als: “Wat heeft hij nodig om er wel voor te gaan?” In dit nieuwe filter krijgen de cynische uitspraken veel minder aandacht en uitspraken die een opening bieden juist meer. Dit leidt tot het volgende gesprek:

• Projectmanager: “Heb je gehoord dat ze hun rooster willen aanpassen?”
• Collega: “Ja, maar ik geloof niet dat ze dat ook echt zullen doen. De vorige keer wilden ze dat ook niet.”
• Projectmanager: “Hoe kunnen we volgens jou te weten komen of ze nú wel echt bereid zijn?”
• Collega: “Als ze de personeelsplanning aanpassen aan dat nieuwe rooster, dan geloof ik pas dat ze het ook echt zullen invoeren.”

In plaats van herbevestiging van haar mening dat de collega cynisch is, heeft dit gesprek de projectmanager een waardevol resultaat opgeleverd: zij weet nu wat haar collega nodig heeft om het wel te geloven. Had de projectmanager geluisterd door het filter “hij is cynisch”, dan had ze waarschijnlijk niet nogmaals een vraag gesteld, maar een onvruchtbare discussie gestart door iets te zeggen als: “Je moet mensen ook eens een kans geven.” Zo’n discussie versterkt het filter “hij is cynisch” waarschijnlijk alleen maar. Door heel bewust te luisteren door een constructief filter boekt de projectmanager wel voortgang.

Lees verder over: Creërend spreken.

Aanvullingen of vragen?

Als je aanvullende kennis of voorbeelden op deze site wilt plaatsen of als je vragen hebt over de gepresenteerde informatie, neem dan contact met ons op.

Wil je meer weten over hoe je maatschappelijke opgaven effectief aanpakt, dan is het boek Effectief project- en programmamanagement iets voor jou. Naast een gedegen aanpak bevat het boek veel praktijkinzichten en meer voorbeelden.