Hulpmiddel: Oefenen met verantwoordelijk zijn

In § 6.2 van Effectief project- en programmamanagement is 'verantwoordelijk zijn' toegelicht als een effectieve kwaliteit van zijn. Om verantwoordelijk zijn je in de praktijk eigen te maken, is oefening nodig. Er zijn ongetwijfeld momenten waarop je al verantwoordelijk bent, maar er zijn zeker -veelal onbewust en ongemerkt- momenten waarop je iets wat niet lukt, aan iets of iemand anders toeschrijft. Door de volgende oefening regelmatig te doen, zul je steeds makkelijker en vaker in de praktijk verantwoordelijk zijn.

Verantwoordelijk zijn in 6 oefenstappen 

1. Richt je op een situatie waarin het erop lijkt dat je niet realiseert wat jij wilt bereiken, waarin je hoe het gaat toeschrijft aan een omstandigheid buiten jou of aan wat iemand anders doet en waarin je (nog) geen effectieve interventie hebt gevonden. 

2. Schrijf de verklaringen, omstandigheden en/of redenen op waarom het is zoals het is. Dit heeft (bijna) altijd te maken met hoe andere mensen of organisaties doen of zijn, en soms met externe ontwikkelingen waar niemand invloed op lijkt te hebben. 

3. Bedenk dat je focus op die verklaringen, omstandigheden en/of redenen geen inzicht oplevert voor een effectieve interventie. 

4. Kies nu voor de positie dat jij verantwoordelijk kunt zijn voor de situatie. Niet de omstandigheden, maar jij (en je collega’s) kunnen ervoor zorgen dat jullie je doel bereiken. Schrijf zoveel mogelijk ideeën op voor acties en interventies waarmee jij daar toch voor kunt zorgen. Om je op weg te helpen: wellicht laat je je beperken door gedachten als “dat kan niet” of “dat mag niet” of “wat zullen ze van me denken”. Laat die gedachten even los (we schrijven nu alleen nog maar ideeën op!) 

5. Bedenk voor elk van je ideeën hoe ze uit zullen pakken als je die betreffende actie of interventie zou uitvoeren. Kies de actie of interventie waarvan je denkt dat deze het meest effectief zal zijn (let op: dat is meestal niet de actie of interventie die het makkelijkst voor je is; het mag best een beetje spannend zijn). 

6. Voor de actie of interventie uit en observeer wat er gebeurt. Wat is het resultaat? Is er weer beweging richting wat jij wil bereiken?

Aanvullingen of vragen?

Als je aanvullende kennis of voorbeelden op deze site wilt plaatsen of als je vragen hebt over de gepresenteerde informatie, neem dan contact met ons op. Alvast veel dank!